Đổi mới phương pháp dạy học (PPDH) theo hướng phát triển phẩm chất và năng lực của học sinh là yêu cầu quan trọng của giáo dục nước ta hiện nay, nhằm thực hiện mục tiêu về Đổi mới căn bản, toàn diện Giáo dục và Đào tạo theo Nghị quyết số 29 -NQ/TW và trên tinh thần tiếp cận Chương trình Giáo dục phổ thông tổng thể 2018. Để thực hiện tốt điều này, các nhà quản lí giáo dục và giáo viên cần có những hiểu biết, yêu cầu về đổi mới PPDH, và thể nghiệm việc áp dụng PPDH vào thực tiễn, nhằm nâng cao chất lượng dạy học.
Trường THPT Nghèn trong những năm gần đây đã có nhiều hoạt động tập trung cho yêu cầu đổi mới PPDH, một trong số đó phải kể đến là tổ chức các tiết dạy thể nghiệm.

Để triển khai các tiết dạy thể nghiệm, Nhà trường đã tổ chức các buổi tập huấn, trao đổi về đổi mới phương pháp dạy học. Báo cáo viên là các giáo viên đã được tham gia và được cấp Chứng chỉ
Đã hoàn thành Chương trình Bồi dưỡng thường xuyên giành cho giáo viên phổ thông cốt cán trong khuôn khổ Chương trình ETEP năm 2020. Trên cơ sở xác định mục tiêu đổi mới PPDH là nhằm hướng đến phát triển phẩm chất và năng lực người học, giáo viên nắm rõ các vấn đề trọng tâm:
- Hoạt động tổ chức dạy học của giáo viên cần phải đảm bảo hình thành và phát triển các phẩm chất: Yêu nước, Nhân ái, Chăm chỉ, Trung thực, Trách nhiệm; các năng lực cốt lõi: Tự chủ và tự học, Giao tiếp và hợp tác, Giải quyết vấn đề và sáng tạo và các năng lực chuyên môn như năng lực Ngôn ngữ, Tính toán, Tin học, Thể chất, Thẩm mĩ, Công nghệ…;
- Giáo viên phải nắm vững các yêu cầu, biết và sử dụng thành thạo các PPDH; biết kết hợp các PPDH truyền thồng và các kĩ thuật dạy học hiện đại; Kết hợp đa dạng các hình thức dạy học (Dạy học cá nhân, cặp đôi, nhóm, toàn lớp) phù hợp với đặc thù bộ môn, phù hợp với mục tiêu, nội dung, đối tượng, điều kiện dạy học;
- Tăng cường sử dụng phương tiện dạy học, ứng dụng Công nghệ thông tin và các phần mềm dạy học hỗ trợ nhằm tăng tính trực quan của thí nghiệm, thực hành, tăng khả năng chủ động tương tác của học sinh.
Sau khi được trang bị những hiểu biết cốt yếu về đổi mới PPDH, các tổ, nhóm chuyên môn tiến hành lựa chọn Chủ đề/ Bài học, xây dựng Kế hoạch bài học, cắt cử giáo viên dạy thể nghiệm.
Ở môn Vật lí, cô giáo Nguyễn Thị Kim Oanh đã thể nghiệm dạy học STEM: Thiết kế đèn ngủ từ rau, củ, quả, thuộc chủ đề “Dòng điện không đổi; Nguồn điện”. Ở bài học này, Giáo viên đặt ra tình huống “Giả sử, nhà mất điện, chúng ta có thể tạo ta nguồn điện từ rau, củ, quả, để thắp sáng như các nguồn điện một chiều của pin, ắc qui?”. Vận dụng kiến thức đã học về nguồn điện, giáo viên hướng dẫn học sinh dùng điện kế đo hiệu điện thế giữa hai cực bằng kim loại khi cắm vào các loại rau, củ, quả, kiểm tra nguồn điện. Sau đó học sinh tự thiết kế mạch, gồm nguồn điện là rau, củ, quả; dây dẫn; các tấm kim loại; bóng đèn led… để thiết kế mạch điện. Sản phẩm sau khi hoàn thành, bóng đèn led sáng.

Dạy học STEM đã giúp học sinh vận dụng kiến thức lí thuyết giải quyết vấn đề trong thực tiễn, mang đến cho các em những trải nghiệm thú vị. Đây là một xu hướng của dạy học hiện đại mà giáo viên cần hướng đến.
Ở môn Ngữ văn, cô giáo Nguyễn Thị Thu Hương, trong bài dạy về Chủ đề: Ca dao, ngoài việc sử dụng phương pháp nêu vấn đề và kĩ thuật khăn trải bàn để tổ chức chuyển giao nhiệm vụ cho học sinh, trong phần Vận dụng, giáo viên đã cho học sinh chuyển thể bài ca dao hài hước về lễ dẫn cưới và thách cưới của chàng trai - cô gái thành một kịch bản sân khấu, học sinh trải nghiệm vào vai.

Thông qua bài học, học sinh được rèn luyện kĩ năng hợp tác khi làm việc nhóm, kĩ năng thuyết trình, phát huy năng lực sáng tạo.
Sau các giờ dạy học thể nghiệm, Nhà trường tổ chức đúc rút kinh nghiệm một cách khoa học, nghiêm túc. Chuyên môn Nhà trường chủ trì cuộc họp, cho giáo viên nhận xét, đánh giá hiệu quả sử dụng các PPDH trong các tiết dạy, đề xuất ứng dụng rộng rãi vào thực tiễn dạy học. Trên cơ sở quá trình tiếp cận, triển khai và rút kinh nghiệm của các tiết dạy thể nghiệm đổi mới PPDH, mỗi giáo viên của Trường THPT Nghèn đều nhận thức rõ yêu cần cần thiết của đổi mới phương pháp trong dạy học hiện nay, từ đó tìm tòi, nghiên cứu, học hỏi để sử dụng hiệu quả các PPDH hiện đại đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục.
Dạy học cũng là một quá trình sáng tạo. Giáo viên trong mỗi giờ dạy ngoài việc phải tuân thủ những yêu cầu về mục tiêu, nội dung dạy học cần phải luôn có ý thức đổi mới cách thức tổ chức dạy học, lấy học sinh làm trung tâm, tạo được hứng thú cho các em trong quá trình chiếm lĩnh tri thức. Trăn trở với nghề, mỗi giáo viên sẽ luôn tìm cho mình những lối đi sáng tạo để nâng cao hiệu quả dạy học.
Ý kiến bạn đọc