Cảm nhận về thời gian trong thơ Xuân Quỳnh

        Hồn thơ Xuân Quỳnh vốn rất nhạy cảm với thời gian và sự chảy trôi, biến đổi. Xuyên suốt hành trình thơ Xuân Quỳnh từ tập đầu tay “Thổi biếc” đến tập “Hoa cỏ may” là nỗi ám ảnh khôn nguôi về thời gian.
       Ngay từ bài thơ “Thổi biếc” (1963) khi Xuân Quỳnh còn là một cô gái 17 tuổi trẻ trung, chưa trải qua những mất mát, khổ đau nhưng tâm hồn nữ thi sĩ đã chất chứa ý thức về sự hữu hạn của đời người trước thời gian luân chuyển:       Càng về sau nỗi ám ảnh trong thơ Xuân Quỳnh càng lớn thêm, làm nên “điệu hồn riêng” cho thơ bà. Tuy vậy, cảm nhận về thời gian ở Xuân Quỳnh vừa có những nét chung phổ quát vừa có những nét riêng. Thời gian trong thơ bà thường gắn với cuộc đời tâm lí và thân phận của người phụ nữ. Xuân Quỳnh ý thức sâu sắc sự hữu hạn của cuộc đời, của tuổi trẻ và đặc biệt là nhan sắc:Hay:            Với Xuân Quỳnh, thời gian đồng nghĩa với sự phai tàn nhan sắc. Nỗi lo phai tàn nhan sắc bắt nguồn từ nỗi lo ái tình phai nhạt trong trái tim yêu mãnh liệt của Xuân Quỳnh. Bà ý thức “Năm tháng qua tôi đã thay đổi nhiều” và xót xa tột cùng khi thấy mình khác xưa
          Mặc dù Xuân Quỳnh có lúc tuyên bố dứt bỏ quá khứ nhưng quá khứ vẫn trở về trong thơ bà như là hiện thân của một tuổi trẻ say mê:         Xuân Quỳnh chấp nhận một quy luật tất yếu của cõi nhân gian để biết quý hơn tuổi trẻ, tình yêu và hạnh phúc. Bài thơ “Thơ tình cuối mùa thu” thể hiện cao độ sự ám ảnh về thời gian ở Xuân Quỳnh. Thời gian trong bài thơ là cuối mùa thu thường gợi sự tàn tạ, héo úa. Tấ cả mọi sự vật đều di dời: mây, gió, mùa,… chỉ còn “anh và em” ở lại trong sự gắn kết. Xuân Quỳnh nhận ra tình yêu là điểm tựa cho con người trụ lại trước sự di dời của thời gian.
         Bài thơ “Thời gian trắng” như một tiên cảm trước về sự ra đi vĩnh viễn của mình. Xuân Quỳnh thấy thời gian màu trắng-rợn ngợp, hoang vu:        Bài thơ ra đời trong thời gian Xuân Quỳnh đang nằm trong bệnh viện. Bởi thế, bà đo đếm thời gian “từng giờ, từng phút”. Và khi sự sống con người không còn có ích thì thời gian thành quá khứ, thời gian đồng nghĩa với sự vô nghĩa:         Xuân Quỳnh lúc nào cũng chống chọi, níu giữ với sự chảy trôi của thời gian bằng nỗ lực của bản thân. Bà luôn trân trọng những phút giây hạnh phúc trong hiện tại: